Nu ga ik niet zo snel naar dansvoorstellingen en toneelstukken maar dat is wel veranderd na het zien van Nureyev, die ik vrijdagavond in theater De Kring in Roosendaal zag.
Ik moet eerlijk bekennen dat ik mij wel een beetje had voorbereid op het globale leven dat deze wereldberoemde Russische danser Rudolf Nureyev leidde. Ik kende zijn naam wel en had ooit flarden gezien van beelden uit zijn dansvoorstellingen.
Niet meer dan een drietal brengt het verhaal van Nureyev. De grote verteller is Jan Kooiman, zelf natuurlijk een zeer bekwame danser.
Jan kijkt terug op het leven van Nureyev en vertelt het vanuit de meester zelf. Daarbij wordt harde taal niet geschuwd. Rudolf Nureyev was ook zeker geen gemakkelijke man. Dat wordt snel duidelijk in de bijna 90 minuten durende monoloog.
Hij wordt ondersteund door twee balletdansers, de Zuid-Afrikaanse Nehanda Péguillan en de Vlaamse Kiran Gezels. Zij zeggen geen woord maar symboliseren het verhaal. Ze staan ook symbool voor twee leerlingen van hem en laten zich tijdens de repetities voor La Bayadère afblaffen door hun meester want tegenspreken deed je gewoonweg niet.
Al snel word ik in het verhaal meegezogen. Kooiman vertelt het zo indringend dat je roerloos gericht blijft op zijn blik, op zijn bewegingen en op de dansende balletdansers. De verschillende fases in het roerige leven van Nureyev komen voorbij. Van de keiharde leraar gaan we naar een feestende danser maar zien we ook een zeer kwetsbare man wanneer hij AIDS krijgt maar de ziekte weigert te accepteren.
In 1961 ontvlucht hij Rusland en zoekt onderdak in Parijs. In het westen leert hij zijn latere partner Erik Bruhn kennen die zeven jaar eerder aan AIDS overleed. In Londen ontmoet hij de 19 jaar oudere Margot Fonteyn, ook al een fenomeen op dansgebied die zijn danspartner wordt.
In januari 1993 overleed hij. Dit wordt m.i. op een mooie symbolische wijze aan het einde gebracht.
Het drietal wordt belicht en weergegeven tegen een prachtig decor van Joris van Velthoven.
De tekst, geschreven door de volop geprezen Allard Blom, schijnt 50 bladzijden te beslaan. De choreografieën werden bedacht door Rinus Sprong die niet alleen de herkenbare klassieke elementen heeft opgenomen maar ook ietwat modernere invloeden hierin verwerkt heeft.
De momenten van dans zijn nodig, niet alleen om de sfeer extra te creëren maar ook ter afwisseling ook al blijf je geboeid luisteren naar Kooiman. Toch hadden de dansers iets meer dans mogen laten zien.
Indrukwekkend was dat het publiek werkelijk muisstil was tot aan de staande ovatie die het drietal aan het einde mocht ontvangen.
Nureyev is zeker een aanrader, ook als je niet direct een liefhebber van dansvoorstellingen bent. Het is een boeiend stukje geschiedenis waarbij toneel het genre dans duidelijk heeft gevonden.
De regie lag in handen van Martin Michel (Shrek, Grease, Goodbye Norma Jeane, ’40-’45 de musical). Muziek: Pol Vanfleteren.
Te zien tot en met 19 mei in verschillende theaters door het hele land.
Meer info:
