Zondagmiddag, Amsterdam, Koninklijk Theater Carré. Het is tijd voor de premiere van dé musical der musicals … Les Miserables of zoals deze onder de theatervaklui afgekort Les Mis wordt genoemd.
Na vele try-outs werd het hoogtijd om de inmiddels derde Nederlandse versie aan het grote publiek en media te tonen en zeker ook aan de theatercollega’s.
Vorig jaar rond deze tijd haalde producent De Graaf en Cornelissen de media naar Carré om het heugelijke nieuws te kunnen mededelen dat de legende weer terugkomt. Het woord legende is zeker niet overdreven. Les Miserables als musical vindt zijn oorsprong al begin jaren tachtig, eerst zelfs nog als Franse versie, gebaseerd op het boek van Victor Hugo die het in 1862 voltooide en daar 20 jaar aan werkte. Helaas flopte de Franse versie en kwam het idee in Engeland terecht bij Cameron Mackintosh die aanvankelijk twijfelde om een Engelse versie naar de theaters te gaan brengen. Toch deed hij het en werd het de langstlopende musical ever. In Nederland bracht Joop van den Ende het in 1991 naar het Circus Theater in Scheveningen en kwam het in 2008-2009 nogmaals voorbij.
Les Miserables anno 2023 is werkelijk in een andere stijl. Er was behoefte aan een vernieuwing. Dat is te zien aan het decor dat huizenhoog het toneel op beweegt. Tot in de details vervolmaakt om ons de sfeer van de tijd der revolutie in de 19de eeuw te geven en dat lukte zeer zeker. Op een zeer groot projectiescherm werden o.m. schilderijen van Victor Hugo getoond want naast schrijver schilderde hij ook prachtige werken.
Maar het gaat in Les Mis natuurlijk om de muziek en zeer zeker de liedjes. Het verhaal wordt geheel gezongen gebracht. Niet de minste spelers zijn toegetreden tot de cast. Maak je hier deel van uit dan mag je stellen dat je erg goed bent want het Engelse team met Mackintosh bovenaan gaat niet over één nacht ijs. Gewikt en gewogen wordt de cast samengesteld.
Naar onze bescheiden mening is men daar zeer zeker in geslaagd. In een iets hoger tempo van spelen en met vernuftige decorwisselingen (zonder draaischijf), werden we al snel weggeblazen door de kracht van de stemmen, spatzuiver van de laagste tot de hoogste noot. Kippenvel tot op het bot! Dit overkomt je al wanneer de slavenarbeiders in de eerste scene “omlaag omlaag want anders krijg je slaag” zingen.
Jean Valjean maakt daar deel van uit, als gevangene 24601, gespeeld door Milan van Waardenburg. Wat een held is deze nog best jonge acteur in deze hoofdrol. Hij stelde ons niet teleur, integendeel wat een power! Wat een energie neemt Milan mee het toneel op. Samen ook met Freek Bartels die in de vorige versie Enjolras deed en nu in het inspecteurspak van Javert was gestapt. Een ongelooflijke chemie die plaatsvindt tussen deze twee heren.
Fantine, gespeeld door Channah Hewitt brengt de soul naar Les Miserables. Wat is zij toch prachtig in al haar kwetsbaarheid. Cosette, dochter van Fantine werd op sublieme wijze neergezet door de veel minder bekende Sem Gerritsma samen met haar Marius (Michael Muyderman). Wat een prachtig koppel. Er is natuurlijk nog een vrouw in het verhaal, Eponine, de dochter van herbergierspaar Thénardier. Helaas loopt haar verhaal slecht af. Je houdt het zeker niet droog wanneer Vajèn van den Bosch haar eenzaamheid bezingt in Heel Alleen.
Verrassend goed vonden we zeer zeker Mark Roy Luykx die in deze versie in de voetsporen van Freek Bartels mocht treden. Als Enjolras stond hij meer dan zijn mannetje op de barricades.
De humoristische noot die onontbeerlijk is in een niet al te vrolijk verhaal in een tijd van opstand is natuurlijk weggelegd voor de Thénardiers die al rovend en oplichtend binnen en buiten hun herberg hun bestaan overeind proberen te houden. We dachten dat nooit iemand nog over Simone Kleinsma en Paul de Leeuw konden gaan, nou dat is Ellen Pieters en Yannick Plugers echt wel gelukt. Wat zij uit de kast trekken is werkelijk meer dan hilarisch. Dan rollen de tranen niet van ontroering maar van het lachen over je wangen. Ook van het straatjochie Gavroche krijg je een glimlach van op je gezicht. Naast deze jonge acteur zien we ook een zorgvuldig gecaste kleine Cosette en Eponine.
Ook een ijzersterke ensemble met een prachtige samenzang moet benoemd worden.
Met 16 man in de orkestbak en met zo’n 40 vakmensen op het toneel en zo’n 50 mensen backstage staat de vernieuwde versie van Les Miserables als een huis! Het zal velen de komende tijd nog wel even bezig houden. In elk geval tot diep in het najaar zul je de karavaan van 15 trailers van theater naar theater zien rijden. Het is dus zonder meer een aanrader om ook deze versie te gaan beleven! Daarna kun je ook nog de zuidelijke grens oversteken om de Vlaamse versie in Antwerpen of Gent te gaan bekijken.
Onze reportage
We spraken voor de premiere al even met Simone Kleinsma en Ernst-Daniel Smid die beiden in de eerste cast van Les Miserables zaten. Met hun blikt Mario terug. Na de voorstelling peilden we reacties en natuurlijk ook van deze topcast!
Meer info:
